سرفصل‌های آموزش شطرنج، مصوب فدراسیون

طرح درس و سرفصل‌های آموزشی :

1)آمادگی
2)مقدماتی
3)متوسطه
4)پیشرفته

 

طرح درس دوره آمادگی

1) هدف و مقررات بازی

     ٭ چیدن مهره‌ها

     ٭ تشریح صفحه شطرنج:

         • مرز

         • مرکز 

         • ستون

         • عرض

         • قطر

         • گوشه

         • حاشیه

 

 2) طرز حرکت دادن مهره‌ها 

     ٭ زدن یا گرفتن مهره‌ها

     ٭ مقایسه ابتدایی اسب و فیل

 

 3) آموزش مفاهیم کیش و مات 

 4) آموزش مفهوم و شرایط تساوی :

      • توافق طرفین

      • پات

      • تکرار وضعیت

      • قانون 50 حرکت

      • ....

 

5) ارزش نسبی مهره‌ها

6) قلعه رفتن (اهمیت و شرایط آن)

7) ترفیع پیاده

8) درباره اشتباه فاحش (اورلوک) 

9)  روش مات با سوارهای سنگین:

      • شاه + وزیر+ رخ مقابل شاه تنها

      • شاه+ دو رخ مقابل شاه تنها

      • شاه+ وزیر مقابل شاه تنها

 

10)  آنپاسان 

11)  آموزش مقدماتی تاکتیک:

      • آچمزی

      • حمله دوگانه 

 

12)  آموزش مقدماتی طرز شروع کردن بازی (اصول عمومی مرحله گشایش) 

      • بازی را چگونه نباید آغاز کرد

      • بازی را چگونه باید آغاز کرد

 

طرح درس دوره مقدماتی

1- مروری مختصر بر دروس دوره آمادگی

2- آموزش ثبت حرکات

3- قانون مربع

4- روش مات کردن با یک رخ (مقابل شاه تنها)

5- روش مات کردن با دو فیل (مقابل شاه تنها)

6- آشنایی مختصر با پیاده رونده

·   غفلت در گسترش

·   گسترش زودهنگام وزیر

7- درباره تبعات گشایش‌های نادرست:      

·         عدم توجه به امنیت                                         

·         مهره شاه

·         عدم توجه به اهمیت مرکز

·         از دست دادن زمان (تمپو

    

8-    آموزش تم‌های تاکتیک

·         حمله دوگانه

·         جلب کردن

·         دور کردن

·         حذف مهره مدافع                                                       

·         ...                                                                            

        9- تکنیک به ثمر رساندن برتری در وضعیت‌های آسان

       10- مقایسه مقدماتی فیل و اسب در آخر بازی

      11- مبحث "دام" در شروع بازی

      12- آشنایی مختصر با تاریخ شطرنج و قهرمانان

      13- آموزش مختصر نکات داوری و مقررات بازی برای بازیکنان

 

طرح درس دوره متوسطه

1)  روش مات کردن با اسب و فیل (مقابل شاه تنها

2)  آموزش مفاهیم استراتژی و تاکتیک در شطرنج

3)  نقش و تأثیر پوزیسیون بر تناسب قوا

4)  آموزش آخر بازی (مبحث عام(

5) آخر بازی پیاده (1)

• خانه‌های مؤثر

• خانه‌های کلیدی

• انواع تقابل

• ...

 

6)  مبحث ترکیب 

• تعریف، سوژه، موضوع، ابزار

• ترکیب با موضوع یک ایده تاکتیکی

• ترکیب با موضوع تلفیق چند ایده تاکتیکی 

• ترکیب با هدف کسب تساوی

 

7) آشنایی با طبقه بندی شروع بازی‌های باز و نیمه باز و بسته و سیستم کدگذاری

8)  مبحث گامبی و معرفی برخی از گامبی های معروف

9)  آخر بازی پیاده (2)

• مبحث پیاده رونده (معمولی، دور، حمایت شده(

• قانون حدود

• قانون عدد هفت (مربع متغیر(

• ...

 

10) مبحث محدودیت تحرک مهره‌ها

11) تفسیر بازی‌های کلاسیک

• اهمیت مرکز

• اهمیت زمان

• اهمیت فضا

• قدرت پیاده در شطرنج

• هنر تعویض

• بلوکه در شطرنج

• ...

 12) قربانی فیل در h7 (h2)

13) زوگزوانگ یا وضعیت اکراهی

14) حمله به شاه قلعه نرفته

15) حمله به شاه در قلعه مخالف

16) حمله به شاه در قلعه موافق

17) آخر بازی وزیر (آموزش محدود(

• وزیر علیه پیاده عرض 7

• وزیر علیه رخ تنها

 18) آخر بازی رخ (آموزش محدود)

• وضعیت فیلیدور

• وضعیت لوسنا (پل زدن)

• وضعیت‌های معروف و پایه

 19) آخر بازی سوارهای سبک (آموزش محدود)

20) فیل بد، فیل خوب

21) مبحث فیل‌های ناهمرنگ

22) مبحث دو فیل

23) مبحث خانه‌های قوی و ضعیف

24) مبحث ابتکار عمل

25) جدال بر سر ستون‌ها و عرض‌ها

26) درباره شیوه‌های تحقق برتری در آخر بازی

27) درباره شیوه‌های تحقق برتری در وسط بازی

28) آموزش نکات مهم داوری برای بازیکنان

  

طرح درس دوره پیشرفته

1- آموزش انواع مرکز پیاده‌ای 

·         مرکز درگیر

·         مرکز باز                                                        

·         مرکز متحرک (کلاسیک)

·         مرکز بسته

·         مرکز ثابت

2- آموزش تخصصی گشایش‌ها

·         اسب قوی مقابل فیل ضعیف

·         فیل قوی مقابل اسب ضعیف

3- آخر بازی سوارهای سبک:                       

·         جدال فیل‌ها

·         جدال اسب‌ها

4- تکنیک‌های به ثمر رساندن برتری در وسط و آخر بازی

5- آخر بازی رخ (آموزش جامع و عملی)

6- آخر بازی وزیر (آموزش جامع و عملی)

7- تساوی‌های تئوریک در آخر بازی

8- بررسی تخصصی گامبی ها

9- مبحث خانه‌های قوی و ضعیف

10- مبحث پیاده عقب مانده در ستون نیمه باز

11- مبحث پیاده‌های دو پشته

12- پیاده منفرد وزیر (قدرت)

13- پیاده منفرد وزیر (ضعف)

14- مبحث زوج پیاده‌ای C3/d4

15- مبحث پیاده‌های آویزان (قدرت)

16- مبحث پیاده‌های آویزان (ضعف)

17- مبحث زنجیر پیاده‌ای

18- مبحث بلوکه

19- برتری‌های پایدار و پویا (استاتیک و دینامیک)

20- ارزیابی پوزیسیون

21- هنر طرح ریزی

22- مبحث تعویض

23- مبحث اصل دو نقطه ضعف

24- مبحث اکثریت پیاده‌ای در جناح شاه

25- حمله اقلیت در جناح وزیر

26- تکنیک بازی در وضعیت‌های برابر

27- برتری جزئی

28- معضل تنگی وقت

29- تکنیک محاسبه

30- آماده سازی و تدارک شرکت در مسابقات

31- مبحث روانشناسی در شطرنج

    32- استفاده از نرم افزارهای رایانه‌ای